شما ماه‌ها منتظر این روز بوده‌اید و حالا بالاخره می‌توانید نوزادتان را ملاقات کنید. استقبال از نوزاد تازه متولدشده، شادی زیادی به ارمغان می‌آورد، اما چند روز اول می‌تواند استرس‌زا باشد، به‌خصوص اگر شما برای اولین بار این را تجربه می‌کنید. نوزاد در روزهای اول نیاز به مراقبت بیشتری دارد؛ زیرا باید خود را با شرایط جدید زندگی‌اش تطبیق دهد. استفاده از تجربه بزرگ‌ترها در این زمینه می‌تواند به شما کمک کند اما گاهی ممکن است برخی از آن‌ها صحیح نباشد.
ما در این مطلب به شما کمک می‌کنیم تا چالش‌هایی را که ممکن است در روزهای ابتدایی پس از تولد با آن روبه‌رو شوید بررسی کنید و اصول صحیح مراقبت از نوزاد در هفته‌های اول را یاد بگیرید و کمی از نگرانی‌تان کم شود. با ما در سیسمونی هانا همراه باشید!
فهرست مطالب
- برای اولین سفر کودک خود برنامه‌ریزی کنید
- یک فضای خواب امن و سالم ایجاد کنید
- شیر مادر، بهترین غذای نوزاد
- پیگیر پوشک نوزادتان باشید
- مراقب سلامت نوزادتان باشید
برای اولین سفر کودک خود برنامه‌ریزی کنید
شاید این نکته در نگاه اول بی‌اهمیت یا حتی عجیب به نظر آید اما اگر نوزاد شما در بیمارستان به دنیا می‌آید، شما باید برای او فضایی امن و راحت برای انتقال به خانه را فراهم آورید. نوزاد شما اولین سفر خود با خودرو را بلافاصله پس از ترک گرما و امنیت بدن مادر تجربه خواهد کرد؛ پس باید تجهیزات و لباس مناسب را برای او آماده کنید.
- یک صندلی ماشین به‌صورت رو به عقب در خودروی خود نصب کنید.
- به نوزاد خود کلاه نرم بپوشانید و از یک پتوی سبک برای محافظت از او استفاده کنید.
- در دمای سردتر نیاز به یک ژاکت نرم و پتوهای اضافی برای محافظت از نوزاد در برابر سرما خواهید داشت.
یک فضای خواب امن و سالم ایجاد کنید
یکی از اولین نکات در مراقبت از نوزاد در روزهای اول تولد این است که بدانید او برای رشد مناسب نیاز به استراحت کافی دارد. نوزادان بین 14 تا 17 ساعت در روز می‌خوابند. شما باید با توصیه‌های ایمنی برای آماده کردن تخت نوزاد برای خواب سالم و محافظت از او در برابر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد یا SIDS آشنا شوید.
- همیشه نوزاد خود را به پشت بخوابانید.
- یک سطح صاف و محکم برای فضای خواب کودک خود انتخاب کنید. هرگز اجازه ندهید کودکتان روی یک سطح نرم مانند مبل یا صندلی بخوابد.
- فضای خواب کودک خود را عاری از پتو، بالش یا اسباب‌بازی‌های نرم نگه دارید.
- همیشه قبل از خواباندن نوزاد، پوشش سر را بردارید.
- موقعیت سر او را هر چند وقت یک‌بار تغییر دهید. درصورتی‌که نوزاد زمان بیشتری را به یک سمت بخوابد احتمال تغییر شکل و صاف شدن سر او در همان سمت وجود خواهد داشت.
- نوزاد در هفته‌های اول، معمولاً هر 3-2 ساعت باید از خواب بلند شود خصوصاً اگر از آخرین وعده غذایی‌اش بیش از 4 ساعت گذشته باشد.
شیر مادر، بهترین غذای نوزاد در روزهای اول
به‌عنوان یک مادر درصورتی‌که شرایط مناسب برای شیر دادن به نوزادتان را دارید، بهترین زمان برای شروع، زمانی است که برای اولین بار او را بعد از زایمان در آغوش گرفته‌اید. معمولاً نوزاد در هفته اول به‌سختی نوک پستان مادر و یا شیشه شیر را می‌گیرد ولی اصلاً نگران نباشید و سعی کنید صبور باشید و در صورت نیاز از پرستار کمک بگیرید. برای شیردهی در وضعیتی راحت قرار بگیرید تا کمرتان به‌خوبی حمایت شود و دچار کمردرد نشوید.
نشانه‌های گرسنگی
اگر نوزادتان زودتر از موعد به دنیا آمد یا شرایط پزشکی خاصی داشت، باید طبق نظر پزشک و بر اساس برنامه‌ای خاص به او شیر دهید. اما اکثر نوزادان سالم و کامل می‌توانند بر اساس تقاضا تغذیه شوند که به آن تغذیه واکنشی می‌گویند. نوزاد شما در صورت گرسنگی گریه خواهد کرد؛ اما شما باید قبل از گریه کردن او، مراقب نشانه‌های دیگر گرسنگی باشید:
- لیسیدن لب یا بیرون آوردن زبان
- قرار دادن دست‌ها در دهان و مکیدن انگشت‌ها
- حرکت دادن سر یا دهان به اطراف در جستجوی پستان مادر یا شیشه شیر
- مکیدن همه‌چیز در اطراف
بیشتر نوزادان هر دو تا سه ساعت یک‌بار غذا می‌خورند، اما الگوی کودک شما ممکن است متفاوت باشد. برای دو روز اول، کودک شما ممکن است فقط 15 گرم در هر بار شیر خوردن مصرف کند و بعدازآن به 30 تا 60 گرم می‌رسد. درصورتی‌که نوزاد به اندازه کافی غذا بخورد، به‌طور میانگین هر 4-3 ساعت یک پوشک را کثیف می‌کند.
همان‌طور که شنیده‌اید شیر مادر مزایای بیشتری برای سلامت نوزاد و حتی خود مادر دارد. بااین‌وجود ممکن است برخی از شرایط و عوامل باعث شوند که نتوانید شیر خودتان را به نوزادتان بدهید. برای پیدا کردن شیر خشک مناسب برای نوزاد در روزهای ابتدایی پس از تولد، شاید نیاز باشد چند شیر خشک با فرمول مختلف را امتحان کنید تا بفهمید کدام‌یک برای نوزادتان بهتر است.
پیگیر پوشک نوزادتان باشید
نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، پنج یا بیشتر پوشک را در یک یا دو روز اول خیس می‌کنند. برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، تا زمانی که شیر مادرشان به‌طور کامل تأمین شود، این مقدار ممکن است کمتر باشد. دراین‌باره نگران نباشید؛ زیرا نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند کالری موردنیاز خود را از شیر اولیه یا آغوز مادر، دریافت می‌کنند. در عرض سه تا پنج روز، هم نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند و هم با شیر خشک، هر 24 ساعت حدود هشت پوشک را خیس می‌کنند.
اگر می‌خواهید اصول مراقبت از نوزاد در روزهای اول را به‌خوبی رعایت کنید، باید برای تعویض پوشک آماده شوید؛ زیرا نوزادان در هفته‌های ابتدایی حتی ممکن است 10 بار در روز نیاز به تعویض پوشک داشته باشند. بعد از هفته‌های اول این تعداد کاهش می‌یابد.
مراقب سلامت نوزاد در روزهای اول باشید
تست آپگار
نمره آپگار تستی است که بلافاصله پس از تولد انجام می‌شود و سلامت کودک شما را ارزیابی می‌کند. در این آزمایش، برای بررسی علائم حیاتی پنج عامل بررسی می‌شود: رنگ پوست، میزان نبض یا ضربان قلب، واکنش‌های نوزاد، قوام عضلانی و تنفس. نوزادان در هر دسته نمره 0 تا 2 می‌گیرند و پنج نتیجه برای محاسبه نمره آپگار ترکیب می‌شوند. ارزیابی مجدد در 1 دقیقه و دوباره در 5 دقیقه انجام می‌شود. این آزمایش سریع و آسان عمدتاً برای بررسی اینکه آیا کودک برای تنفس نیاز به کمک دارد یا خیر انجام می‌شود. به‌طورکلی نمره 7 تا 10 را نرمال در نظر می‌گیرند. علاوه بر این، وزن، دور سر و قد نوزاد اندازه‌گیری می‌شود.
واکسن نوزاد
پس از تولد نوزاد و به دنبال مراقبت‌های اولیه در بیمارستان، چند واکسن و یک ویتامین به نوزاد تزریق می‌شود. واکسن ب ث ژ برای جلوگیری از سل، واکسن هپاتیت B و فلج اطفال. این واکسن‌ها معمولاً در بدو تولد به نوزاد تزریق می‌شود. پس‌ازآن بر اساس جدول واکسیناسیون که در پرونده نوزادتان هست باید کودکتان را در ماه‌های بعدی برای واکسن زدن نزد پزشک ببرید. علاوه بر این برای کمک به سیستم انعقاد خون نوزاد، ویتامین K تزریق می‌شود.
یرقان و بند ناف نوزاد
مراقب علائمی باشید که نشان می‌دهد پوست کودک شما کمی زرد می‌شود. این ممکن است نشان‌دهنده یرقان، یک بیماری نسبتاً شایع در نوزادان، باشد. درحالی‌که بیشتر موارد بی‌ضرر هستند و به‌تدریج از بین می‌روند، اگر پوست کودک شما رنگ زردی دارد باید با پزشک اطفال خود مشورت کنید.
قسمتی از بند ناف نوزاد که باقی مانده است باید همیشه تمیز و خشک نگه داشته شود. این قسمت باید در معرض هوا قرار بگیرد و از گذاشتن هرگونه پوشش بر روی آن خودداری شود. کهنه نوزاد را نیز باید زیر بند ناف ببندید. معمولاً باقیمانده بند ناف بعد از یک تا دو هفته پس از تولد می‌افتد.
حرف آخر!
هنگامی که نوزاد شما به دنیا می‌آید، مرحله جدیدی از زندگی خود را آغاز خواهید کرد. برای لذت بردن از این شروع جدید، در روزهای اول برای مراقبت از کودک خود وقت بگذارید. در صورت نیاز با مشاوران و پزشکان متخصص مشورت کنید. توکل بر خدا را هم از یاد نبرید. ما در مجله سیسمونی هانا در کنار شما هستیم تا به مسائلی که ممکن است با آن برخورد داشته باشید، پاسخ دهیم.
